Hierbij de tekst van de toespraak van onze burgemeester tijdens de nieuwjaarsreceptie 8 januari 2016 om 20.00 uur in het gemeentehuis.
—
Beste mensen,
Waar wil ik het met u over hebben? U verwacht misschien de gaswinning, herindeling, of andere hoofdpijndossiers. Die leg ik eerst maar eens aan de kant. Er zijn namelijk meer dan genoeg ontwikkelingen in de gemeente Loppersum die ons vrolijker stemmen. Of we nu terug blikken of vooruit kijken.
Want ook in 2015 is weer op veel plaatsen gewerkt aan herinrichting van de openbare ruimte. In een groot deel van Middelstum en ik noem met name het weer tevoorschijn halen van het lang verstopte Asingapark. In Westeremden en in Stedum. In 2016 gaan we onverdroten voort. De herinrichting van het Asingapark wordt ter hand genomen en in combinatie met de nieuwe invulling van het voormalige gemeentehuis wordt een prachtig stuk van Middelstum voor de toekomst veilig gesteld en ontstaat weer een centrale plek voor ontmoeting.
In Stedum hopen we volgend jaar de herinrichting van het haventerrein in onze plannen mee te nemen, ontstaat er een mooie entree van de Ommelander fietsroute en ondersteunen we het belangrijke dorpsinitiatief die Stedum Moarstee heeft gebracht. Daarmee is de koek nog niet op.
In Loppersum maken we na de totstandkoming van de nieuwe supermarkt en de herinrichting van de openbare ruimte en parkeervoorziening aan de binnenkant de afronding compleet door een facelift van het Marktplein en de Hogestraat. Ook hiermee proberen we hand in hand te gaan met private initiatieven, zoals de herstart van het hotel en het welnesscentrum.
En dan beginnen we nog met de aanpak van het ’t Zandt. Door een gecombineerde aanpak van de openbare ruimte en de leefbaarheid, met als belangrijk onderdeel ook het versterken van de woningen om beter bestand te zijn tegen aardbevingen willen we in samenwerking met de inwoners “t Zandt de functie om er te wonen, te werken en naar elkaar om te zien verder versterken. We hopen dat deze aanpak een voorbeeld kan zijn om de toekomst van meer dorpen in een nieuwe tijd te verzekeren. Misschien met minder mensen, maar wel met meer en nieuwe kwaliteit. Last but zeker not least wordt dit jaar de laatste hand gelegd aan de herinrichting van Westeremden. Het heeft wat voeten in de aarde gehad, maar ik hoop van harte dat bij de feestelijke opening naast al het andere gereedschap ook de strijdbijl wordt opgeborgen.
Beste mensen, ook op andere terreinen werken wij aan een goede toekomst voor onze dorpen en het buitengebied. We investeren volgend jaar extra in beschoeiingen van onze waterwegen en combineren ons wegonderhoud waar nodig met duurzame bermverharding. In de rij van vooral toekomstgerichte initiatieven hoort natuurlijk ook de pilot voor 5g, dat de nieuwe standaard zal worden voor snel dataverkeer en bij uitstek geschikt is voor toepassing in het plattelandsgebied. Het ondersteunt ons beleid om het gebied aantrekkelijk te maken en te houden voor lokale ondernemingen en aan bedrijvigheid aan huis en verruimd de mogelijkheden om aan gebouwen een nieuwe bestemming te geven. Maar het heeft natuurlijk ook een belangrijke sociaal maatschappelijke functie. Denk naast privé gebruik aan onderwijs en zorg.
Daarmee noem ik meteen twee thema’s die dit jaar ook volop uw en onze aandacht vragen.
We willen dit jaar in goed overleg met schoolbesturen, ouders en kinderen meer dan een begin maken met de plannen voor toekomstbestendige scholen door de hele gemeente. Toekomstbestendig betekent voor ons veilige scholen zo veel als mogelijk aangepast op nieuwe leerlingenaantallen. Maar ook maximaal energiezuinig om invulling te geven aan ons duurzaamheidsbeleid en om ons eigen steentje bij te dragen aan de vermindering van de afhankelijkheid van gas. Op de ene plek leidt dat tot nieuwe schoolgebouwen op de andere tot versterkte en aanmerkelijk minder energieslurpende bestaande scholen. Op deze manier maken wij van de nood een deugd en koppelen wij onze eigen verantwoordelijkheid en ambitie aan de formele en morele verplichtingen van de NAM.
Sinds vorig jaar dragen wij als gemeente een veel bredere verantwoordelijkheid voor de zorg voor kwetsbare groepen inwoners. Denk aan de jeugdzorg, de zorg voor de mensen die moeilijk op eigen kracht de weg vinden op de arbeidsmarkt en met name ook aan de ouderenzorg. Dat ook van onze inwoners daarin een grotere eigen verantwoordelijkheid wordt gevraagd en samen wonen in huis straat of dorp ook met zich meebrengt dat je iets voor elkaar betekent is niet per definitie verkeerd. Nu de economie weer wat aantrekt hoop ik evenwel van harte dat er tenminste ook wat meer ruimte ontstaat om ons als gemeente in staat te stellen om fatsoenlijke professionele zorg in stand te houden. Als het rijk daartoe budget beschikbaar stelt, dan doen wij daar heus wel de verstandige dingen mee. Nemen we zorgen en onzekerheid bij onze ouderen weg, blijven gemotiveerde verzorgers aan het werk en hoeven we niet te wachten op de miljarden die ons in het kader van het nieuwe belastingplan als gemeenten in het vooruitzicht worden gesteld.
Beste mensen, ik heb het even aan de kant gelegd maar kom er natuurlijk niet omheen. Gaswinning en herindeling.
Om met het laatste te beginnen. Een besluit tot herindeling vraagt meer dan de helft plus één. Het vraagt om draagvlak van de besturen die zo’n nieuwe gemeente moeten bouwen en om draagvlak onder de inwoners, die het meest nabije bestuur moeten blijven zien als hun bestuur. Juist het lokaal bestuur moet de verbinding tussen inwoners en overheid in stand houden. Wij ervaren in Loppersum dagelijks de voordelen van onze schaal voor het bewaren van die verbinding, maar sluiten onze ogen niet voor de kwetsbaarheid. Maar de grootste kwetsbaarheid voor het lokaal bestuur is juist het verliezen van de verbinding met de inwoners. Dat betekent dat nieuwe gemeentegrenzen niet lichtvaardig moeten worden getekend. Op dit moment moet de conclusie zijn dat er geen breed draagvlak is voor één richting. Daarmee ontbreekt een belangrijke voorwaarde voor een succesvolle herindeling. Het lijkt mij verstandig om dat onder ogen te zien en vanuit die realiteit verder te kijken wat de beste optie is voor onze gemeente en de regio.
Dan tenslotte de gaswinning en wat daar allemaal mee samenhangt. We hebben het vorig jaar afgesloten met de vaststelling van een meerjarenplan van de Nationaal Coördinator Groningen. Aan de opstelling van dat meerjarenplan hebben wij van harte meegewerkt. Wij zien namelijk niet alleen de problemen en risico’s van de aardbevingen onder ogen maar willen ook open blijven staan voor oplossingen die helpen om de veiligheidsrisico’s van onze inwoners te beperken en liefst nog op te heffen. Maar we hebben daar wel belangrijke kanttekeningen bij. De oplossing kan namelijk niet alleen uit het meerjarenplan en het versterken van onze huizen en gebouwen komen. Wij erkennen dat het kabinet onder aanvoering van minister Kamp, mede onder uw en onze druk, de gasproductie in korte tijd fors heeft beperkt. Het is goed om dat vast te stellen. Maar het is pas voldoende als we op een winningsniveau zijn uitgekomen die voor nu en in de toekomst veilig is. En daar zijn wij met dit niveau nog lang niet van overtuigd.
Daarnaast hebben wij bestuursakkoorden afgesloten waarin, in de geest van de aanbevelingen van de commissie Meijer, niet alleen is geregeld dat het gebied en de inwoners schadeloos moeten worden gesteld, maar met name de Noord-Groninger-regio royaal gecompenseerd moet worden voor alle opgebouwde nadelen. Ik noemde al eerder, er zijn formele en morele verplichtingen in de richting van ons gebied en onze inwoners. Het meerjarenplan van de Nationaal Coördinator Groningen voorziet daar in belangrijke mate in. Maar daarmee is de invulling van vooral die morele kant nog niet zeker gesteld. Ik constateer node dat als puntje bij paaltje komt snel aansluiting wordt gezocht bij de formele kant. Dat geldt voor de NAM en tot mijn spijt ook voor het kabinet. Nog te vaak moeten wij gerechtvaardigde claims bevechten en lijkt het dat we uit onze ellende munt willen slaan. Het om zeep helpen van de succesvolle waardevermeerderingsregeling, maar dan wel zoals door de commissie Meijer bedoeld was, is helaas een teken aan de wand. Verkeerde zuinigheid, dat niets bespaart en ons weer ver terugwerpt in herstel van vertrouwen.
Mensen, met deze kritische noot wil ik niet afsluiten. In onze gemeente is ook veel positieve energie aanwezig. Bij ons bestuur en bij onze organisatie en bij onze inwoners en hun organisaties. Laten we die energie gaan gebruiken om de grote opgave waar we de komende jaren voor staan om onze gemeente veiliger te maken samen met de Nationaal Coördinator Groningen en het Centrum Veilig Wonen op te pakken. Om er voor te zorgen dat er ook een toekomst is na de gaswinning. Dat we net als bij de scholen de aanpak gebruiken om de kwaliteit te verbeteren. Meer huizen energiezuinig maken en levensloopbestendig. Dan hebben we niet alleen hoofdpijn van het probleem, maar ook de vreugde van goede oplossingen.
—
