‘Burgers kunnen en mogen meer eigen initiatieven nemen’, zo opent gespreksleider Jos Terschegget op zaterdagochtend 1 april de Burgertop over de Wmo. Als hij aan de aanwezigen in het gebouw van Waardevol Leven vraagt wie hier als burger zit, schieten een heleboel handen omhoog. ‘En wie namens een organisatie?’ Voor een groot deel dezelfde handen. Natuurlijk. Ook de professionals zijn burgers. Ook die hebben een vader, moeder of buurman die hulpbehoevend is. Ook die zijn als mantelzorger in de weer.
Zorgcoöperatie Loppersum (ZcL) heeft deze burgertop georganiseerd, samen met de gemeente Loppersum. Diezelfde gemeente is dan ook goed vertegenwoordigd. We zien ambtenaren en raadsleden in de zaal. Wethouder Bé Schollema legt uit waarom hij deze burgertop toejuicht: ‘Het is gebruikelijk dat de gemeente met een plan komt, voor bijvoorbeeld een fietspad en een bankje, en dan mogen burgers inspreken. Dat heet burgerparticipatie. Maar wij proberen tegenwoordig uit te gaan van overheidsparticipatie. De gemeente komt nu met een kaart van een leeg weiland en vraagt aan de burgers: willen jullie een fietspad en zo ja, waar dan en hebben jullie nog meer ideeën? Sommige mensen schrikken dan. Want het is helemaal niet zo gemakkelijk, om met elkaar te vinden wat we willen.’
Waarom juist nu deze burgertop? Organisator Joop Belderok van ZcL: ‘Wij als burgers moeten ons plan klaar hebben. Omdat de dorpen in Loppersum voor allerlei uitdagingen staan: de ouderenhuisvesting hier staat op een achterstand, onze dorpen vergrijzen en aan de andere kant komen de ontwikkelingen in een versnelling door de versterkingsoperatie. Dat geeft een unieke kans.’
Het is deze ochtend dus niet een kwestie van lui in de stoel zitten en luisteren hoe deskundigen vinden hoe het moet. Nee, het is zelf flink aanpoten. Strak volgens een tijdplanning met acht willekeurige anderen rond de tafel: praten, luisteren en tot een gezamenlijke opvatting komen. Het resultaat is een berg aan post-its: vol tips, suggesties, bevindingen, kritiekpunten en mogelijke actiepunten. Het bestuur van ZcL belooft na afloop deze allemaal te verzamelen, te rubriceren in een boekje, terug te geven aan de deelnemers en vooral ook aan de gemeente en de organisaties. Want deze burgertop is niet vrijblijvend. En na vandaag is het zeker nog niet klaar. ‘U bent onderdeel van een experiment’, houdt Schollema zijn gehoor voor. ‘En wij worden keihard aan onze toezeggingen gehouden, heeft ZcL dreigend gezegd. Misschien ziet u mij dus nooit meer terug.’
Zo’n vaart zal het niet lopen. Veel ideeën die in de loop van de ochtend worden verzameld, lijken aan te sluiten bij wat bij de gemeente al bekend is. Kijken, luisteren en je inleven. Dat is een begin. Schollema: ‘Dus vooral geen folder geven aan een laaggeletterde. En onderzoeken of ingeburgerde begrippen nog steeds dekken wat we bedoelen. Het keukentafelgesprek bijvoorbeeld. Wij willen daarmee mensen tegemoetkomen, informeel in hun eigen huis. Maar ervaren mensen dat ook zo? Hoe bedreigend kan het zijn? Weten ze dat ze altijd iemand kunnen vragen hen te helpen? Iemand van de zorgcoöperatie bijvoorbeeld?’ Kortom, we zijn nog niet klaar. Dat was ook niet de bedoeling. De deelnemers knikken instemmend als geopperd wordt zoiets vaker te doen.
Tekst: Nicolette Scholten
Foto’s: Chris Bomekamp